Polski rock

Rock

Rock – gatunek muzyki rozrywkowej powstały w połowie XX wieku w Stanach Zjednoczonych (który wytworzył wokół siebie krąg subkultury młodzieżowej) i ogólna nazwa szeregu stylów muzycznych, wywodzących się z rock and rolla oraz rhythm and bluesa i bluesa. Sama nazwa „rock” jest skrótem od „rock and roll”, choć można uznawać owe dwa pojęcia za odmienne od siebie gatunki muzyczne.

Rock w Polsce

Polska muzyka rockowa utożsamiana początkowo z rock and rollem, a nazywana ze względów politycznych eufemistycznie „big beatem”, zaczęła się sporadycznie pojawiać na estradach po październiku 1956 jako przejaw „odwilży”, która częściowo znosiła obowiązujący w czasach socrealizmu zakaz wykonywania muzyki zachodniej, w tym jazzowej i rockandrollowej. W 1957 dixielandowy krakowski zespół S. „Drążka” Kalwińskiego prezentował przeboje z repertuaru Billa Haleya i Elvisa Presleya w wykonaniu polsko-kanadyjskiej piosenkarki J. Jaworskiej-Rogers. W czasie II Festiwalu Jazzowego w Sopocie 14 lipca 1957 po raz pierwszy w Polsce grał i śpiewał na publicznym koncercie amerykański bluesman B. Ramsey z towarzyszeniem zachodnioniemieckiej sekcji rytmicznej. Jednak za umowny początek historii polskiego rocka przyjmuje się rok 1959, kiedy to w Gdańsku z inicjatywy prekursora polskiego rock and rolla, redaktora Franciszka Walickiego, powstał zespół rockandrollowy Rythm and Blues kierowany przez Leszka Bogdanowicz. Z tego powodu Walicki jest nazywany „ojcem polskiego rocka”. Pierwszy występ Rythm and Blues, symbolicznie otwierający dzieje polskiego rocka, odbył się 24 marca 1959 w gdańskim klubie młodzieżowym Rudy Kot. Grupa wystąpiła w składzie: Leszek Bogdanowicz – gitara elektryczna, lider, A. Sułocki – fortepian, J. Karsznik – saksofon tenorowy, L. Szymański – kontrabas, E. Molicki – perkusja. Koncert otworzył Bogusław Wyrobek, śpiewając symboliczną dla początków rocka piosenkę „Rock Around the Clock”, która stanowiła też ona wówczas swoisty „hymn młodego pokolenia” na całym świecie, m.in. dzięki spopularyzowaniu jej przez film Johna Hustona Asfaltowa dżungla w 1950. Pierwszymi polskimi zespołami rockowymi były m.in.: Czerwono-Czarni, Niebiesko-Czarni, Breakout i SBB. W 1969 odbył się I Ogólnopolski Festiwal Awangardy Beatowej w Kaliszu, pierwszy polski rockowy festiwal muzyczny. W 1980 występ zespołu Maanam i jego wygrana z utworem „Boskie Buenos” na XVIII Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu uznawany jest za prekursora rozkwitu polskiej muzyki rockowej w latach 80.